Αιτίες των προκλήσεων συμπεριφοράς

Υπάρχουν πολλές αιτίες που μπορούν να εξηγήσουν το γιατί οι άνθρωποι με άνοια αναπτύσσουν BPSD και σ ’αυτό παίζουν σημαντικό ρόλο βιολογικοί, ψυχολογικοί και κοινωνικοί παράγοντες. Τα συμπεριφορικά και ψυχολογικά συμπτώματα μπορεί να κατοπτρίζουν τους μηχανισμούς της ασθένειας που προκύπτουν από την νευροεκφυλιστική διαδικασία που είναι χαρακτηριστικό της ασθένειας της άνοιας. Τα συμπτώματα μπορούν επίσης να υπάρχουν λόγω του περιβάλλοντος που δεν απευθύνεται επαρκώς στις βασικές ανάγκες του ατόμου σε συνδυασμό με δραστηριότητες και επικοινωνία ή μπορεί να αποτελούν αντίδραση σε σωματικά προβλήματα όπως ο πόνος, η λοίμωξη ή η αφυδάτωση. Ανάγκες που δεν καλύπτονται μπορεί να προκαλέσουν συμπεριφορικά συμπτώματα. Αυτές οι ανάγκες μπορεί να είναι η σίτιση και ο ύπνος ή πιο υπαρξιακές ανάγκες όπως η κοινωνική επαφή, η επικοινωνία, προσδοκίες του περιβάλλοντος ή μία καθημερινότητα με ουσία. Γενικά, δεν είναι μόνο η ασθένεια του ατόμου που ενεργοποιεί την «δύσκολη» συμπεριφορά. Η συμπεριφορά τυπικά προκύπτει σε απάντηση των ακατάλληλων συνθηκών που υπάρχουν στις προσπάθειες που γίνονται με το άτομο με άνοια. Αυτή η «δύσκολη» συμπεριφορά μπορεί επίσης να υπάρχει λόγω των συνθηκών του ιστορικού του ατόμου οι οποίες ενεργοποιούν ισχυρές αντιδράσεις σε συγκεκριμένες καταστάσεις ή λόγω της λειτουργικής απώλειας που το άτομο έχει λόγω της ασθένειας.

Τα συμπτώματα σχετίζονται με:

• Την έλλειψη ελέγχου των παρορμήσεων και ανησυχία
• Το άγχος και την κατάθλιψη
• Την ταραχή και την απάθεια (έλλειψη ενδιαφέροντος)
• Ψευδαισθήσεις, παραισθήσεις και παρερμηνείες (αυταπάτες)
• Ανήσυχο ύπνο

Η συμπεριφορά θα πρέπει να είναι κατανοητή ως επικοινωνία. Το άτομο μπορεί να αντιδράσει όταν δεν καλύπτονται οι ανάγκες του ή οι παράλογες απαιτήσεις του καθώς και όταν έχει μία σχέση μέσα στην οποία δεν αισθάνεται άνετα. Για να κατανοήσουμε την συμπεριφορά ως πρόκληση πρέπει να δούμε την συμπεριφορά από την οπτική γωνία του παθόντος. Οι άνθρωποι με άνοια ζουν πολλές απώλειες (βλάβες) και μπορεί να νοιώσουν θυμό, εκνευρισμό και κατάθλιψη κάτι που είναι φυσιολογικό. Εάν το άτομο έχει και γλωσσολογικά προβλήματα, η κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί.

Επιπλέον, μπορεί να υπάρχουν βίαιες αντιδράσεις λόγω προηγούμενου τραύματος που λαμβάνει χώρα συνδυαστικά με την άνοια (όπως στο δεύτερο παράδειγμα περίπτωσης στο σημείο 3 παρακάτω. «Μία αντίδραση στο στρες και στο άγχος που προκύπτει όταν οι απαιτήσεις από το περιβάλλον είναι υψηλές»). Σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται προσοχή και μία διεπιστημονική προσπάθεια. Στην περίπτωση που υπάρχουν αντιδράσεις λόγω των συνθηκών της ασθένειας ή φυσικών προβλημάτων όπως ο πόνος και άλλες σωματικές κακουχίες που μπορούν να αντιμετωπισθούν ιατρικά ή για παράδειγμα με φυσικοθεραπεία, χρειάζεται φυσικά αυτό να γίνει το συντομότερο δυνατό.

Σε πολλά νοσοκομεία στα οποία φροντίζουν ανθρώπους με άνοια χρησιμοποιείται η αρχή της ανθρωποκεντρικής φροντίδας: μία φροντίδα που δίνει αξία/προτεραιότητα στο άτομο με άνοια ως ένα ανεξάρτητο άτομο και δημιουργεί ένα θετικό κοινωνικό περιβάλλον όπου το άτομο με άνοια μπορεί να έχει ευημερία. Η ανθρωποκεντρική φροντίδα και θεραπεία προστατεύει τα ατομικά δικαιώματα, τις προτιμήσεις και τις ανάγκες του ατόμου με άνοια άρα υποθέτει ότι έτσι προλαμβάνει την ανάπτυξη συμπεριφοριστικών και ψυχολογικών συμπτωμάτων. Η ανθρωποκεντρική φροντίδα και θεραπεία περιλαμβάνει μία κοινωνικο-ψυχολογική ολιστική προσέγγιση και ένα πλαίσιο κατανόησης που παρέχει ένα πλαίσιο για την οργάνωση και την εφαρμογή φροντίδας και θεραπευτικών προσεγγίσεων για ανθρώπους με άνοια.
ΟΙ ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις είναι στοχοθετημένες και δομημένες δραστηριότητες που στοχεύουν στην στήριξη και την προώθηση των ψυχολογικών, γνωστικών, λειτουργικών και κοινωνικών πηγών των ανθρώπων με άνοια.

Οργανωτικά, η ανθρωποκεντρική φροντίδα μπορεί να είναι μέρος των αξιών και να καθοδηγεί τις λειτουργίες και την ανάπτυξη της οργάνωσης συμπεριλαμβάνοντας την εκπαίδευση του προσωπικού και την ανάπτυξη των ικανοτήτων τους. Η «δύσκολη» συμπεριφορά μπορεί να ορισθεί ως η αντίδραση ή η ένδειξη ότι υπάρχει μία ή περισσότερες προβληματικές συνθήκες στην καθημερινή ζωή του ατόμου παρά μία συμπεριφορά ενεργοποιημένη εξ ’ολοκλήρου από την ασθένεια του ατόμου. Τα προβλήματα μπορεί να είναι για παράδειγμα ότι το φυσικό πλαίσιο δεν ταιριάζει με την λειτουργική απώλεια του ατόμου ή το άτομο δεν μπορεί να εκφράσει επιθυμίες ή ενοχλήσεις.
Γενικά, οι εξηγήσεις για την συμπεριφορά μπορούν να ομαδοποιηθούν ως ακολούθως:

1. Απάντηση σε μία ανάγκη που δεν καλύπτεται
2. Το άτομο κάνει κάτι επειδή γνωρίζει εκ πείρας ότι αυτή η συμπεριφορά φέρνει μία αντίδραση στο περιβάλλον (μάθηση)
3. Αντίδραση στο άγχος ή το στρες που συμβαίνει όταν οι απαιτήσεις από το περιβάλλον είναι πολύ υψηλές. Και οι φυσικές αλλά και οι υπαρξιακές ανάγκες γίνεται πιο δύσκολα να καλυφθούν όταν το άτομο έχει άνοια. Χρειάζεται βοήθεια, φροντίδα και διορατικότητα για να καλυφθούν οι ανάγκες του.